Estetik diş hekimliğinde zirkonyum destekli porselenler, metal destekli porselenlerin dezavantajlarını ortadan kaldırmak için geliştirilen diş kaplamalarıdır.
Zirconyum kaplamalar zirconyum dioksitten hazırlanan beyaz blokların kesilmesiyle elde edilirler.
Eski kuşak metallerin dezavantajlarını ortadan kaldıran zirconyum destekli porselenler hastaların estetik beklentilerini karşılarlar.
1960 yılında tıpta, 2002 yılında da Diş hekimliğinde kullanılmaya başlandı. Porselen metalinin yerini; darbelere dayanıklı, hafif, ısı iletmeyen ve ışığı göreceli olarak geçiren zirkonyum aldı. Bilgisayar teknolojisi ile yapıldığından dikkatli ölçü alınabildiği durumlarda (uygun basamaklı diş kesimi yapılması kaydıyla) uyumu laser sintering metal alt yapılar gibi çok iyidir. Maliyeti metal destekli seramiklere oranla daha fazladır.
ZİRCONYUMLAR 2 ŞEKİLDE UYGULANIRLAR
1) ALTYAPI OLARAK: Alınan dijital ölçü veya klasik ölçü üzerine porselen yığımı yapılabilecek şekilde bir alt yapı hazırlanır. Yani ağızda zirconyumu direk olarak görmezsiniz, zirconyum sadece diş yüzeyini örter, üzeri porselen işlenir.
2) MONOLİTİK ZİRCONİA: Teknolojik gelişmelere bağlı olarak Zirconium üreticileri, zircon blokları biraz daha şeffaf hale getirerek (ÜZERİNE PORSELEN YIĞIMI GEREKTİRMEMESİ İÇİN ) arka grup dişlerde kron veya 4-5 üyeli köprü yapımını mümkün hale getirdi. Çok estetik olmamaları sebebiyle, estetiğin çok önemli olmadığı arka grup dişlerde kullanılması uygundur. Köprü yapılması düşünülen vakalarda rahatlıkla kullanılabilirler. Cad-cam teknolojisi kullanarak hızlı yapım süresi de göz önüne alınarak (5-6 saat) arka grup köprülerde ilk tercih olabilirler.
Işık geçirgenliği özelliği sayesinde doğal dişlerin görüntüsü tam olarak yakalanır. Sağlıklı dişlerin minesi ışığı tamamen geçirir. Klasik porselen kaplamaların alt yapıları olan metaller dişlerde opak bir görüntü yaratırlar. Bu da dişlerin cansız ve yapay görünmesine sebep olur. Zirkonyum ile bunun önüne geçilmiştir.
Uzun köprülerde (Çoklu diş eksikliklerinde ) metal destekli köprü kadar sağlam olup olmadığı tartışılmaktadır. Yeni nesil monolitik zirconların (Porselen ilavesi gerektirmeyen) zaman içerisinde bu dezavantajı ortadan kaldıracağı düşünülmektedir.
Her ne kadar estetik grupta değerlendirilse de metal desteksiz seramik kronlar (Empress, E-max ) kadar şeffaf ve estetik değildir.
Prova esnasında çok dikkatli olunmalıdır. Zirconyuma frez değdiği takdirde sağlamlığının önemli derecede azaldığı ile ilgili yapılan çalışmalar mevcuttur.
ZİRCONYUM KAPLAMALAR HANGİ DURUMLARDA UYGULANABİLİR?
Diş hekimliğinde sabit protez (tek kaplama,köprü) gereken hemen her vakada uygulanabilir. Bazı ters ve çok yüksek kuvvetlerin geldiği arka gruptaki uzun köprülerde, metal alt yapılı kaplama zircona göre tercih edilebilir.
ZİRCONYUM DİŞLERiN DİŞETiYLE UYUMU NASILDIR?
Dokuyla uyumlu bir malzemedir. Metal destekli protezlerde görülen dişin boyun bölgesindeki diş etinde morumsu renklenme asla oluşmaz. Diş eti çekilmesine sebep olmaz. Yanlış fırçalama gibi sebeplerden diş eti çekilecek olursa estetik olarak kötü bir görüntü yaratmaz.
Zirkonyum kaplamalar metal içermedikleri için metal alerjisi olan kişilerde rahatlıkla kullanılabilir.
Tam aksine zirconyum kaplamaların kırılma direnci doğadaki birçok maddeden daha yüksektir. Prova esnasında zirconyuma frez değmesi zirconyumda direncin düşmesine sebep olacağı için, çok dikkatli çalışma gerektirir.
Zirconyum kaplamalarda da normal kaplamalarda olduğu gibi renk şekil ve fonksiyonu kontrol ettiğimiz prova seansları vardır. Seans sayıları, Cad-Cam sistemi kullanıldığı için 2.seansta (genelde ertesi gün) tamamlanmaktadır. Diş etleriyle veya kaplamanın altındaki dişlerle ilgili herhangi ek bir tedavi gereksinimi yok ise Cad-Cam sistemi ile aynı gün veya bir gün içerisinde tedaviler sonuçlanmaktadır.
Zirconyumlar dünyada sadece diş hekimliğinde değil, aynı zamanda sanayinin birçok farklı alanında da kullanılmaktadır.Diş hekimliğinde kullanılacak zirkonyum bloklar kesinlikle DÜNYA SAĞLIK ÖRGÜTÜ tarafından onaylanmış olmalıdır.